Перевод: с латинского на все языки

со всех языков на латинский

with zeal

  • 1 studium

    stŭdĭum, ii, n. [studeo], a busying one's self about or application to a thing; assiduity, zeal, eagerness, fondness, inclination, desire, exertion, endeavor, study: stu [p. 1769] dium est animi assidua et vehemens ad aliquam rem applicata magnā cum voluntate occupatio, ut philosophiae, poëticae, geometriae, litterarum, Cic. Inv. 1, 25, 36.—
    I.
    In gen.
    (α).
    Absol., Enn. ap. Prisc. p. 900 P. (Praecepta, v. 4 Vahl.):

    tantum studium tamque multam operam in aliquā re ponere,

    Cic. Fin. 1, 1, 1:

    aliquid curare studio maximo,

    Plaut. Stich. 1, 3, 45:

    aliquem retrahere ab studio,

    Ter. Phorm. prol. 2; cf. id. ib. 18:

    studium semper assit, cunctatio absit,

    Cic. Lael. 13, 44:

    aliquid summo studio curāque discere,

    id. Fam. 4, 3, 3; so (with cura, industria, labor, diligentia, etc.) id. ib. 2, 6, 3;

    10, 1, 3: alacritate ac studio uti,

    Caes. B. G. 4, 24:

    studio incendi,

    Cic. Rosc. Am. 17, 48; id. Verr. 2, 4, 1, § 1:

    suo quisque studio maxime ducitur,

    id. Fin. 5, 2, 5; cf.:

    quot capitum vivunt, totidem studiorum Milia,

    Hor. S. 2, 1, 27; Sall. C. 3, 3:

    sunt pueritiae certa studia, sunt ineuntis adulescentiae... sunt extrema quaedam studia senectutis,

    Cic. Sen. 20, 76 et saep.:

    non studio accusare sed officio defendere,

    with zeal, from inclination, id. Rosc. Am. 32, 91; cf.:

    laedere gaudes, et hoc studio pravus facis,

    Hor. S. 1, 5, 79.—In late Lat. studio often means simply voluntarily, on purpose, intentionally:

    non studio sed fortuitu,

    Dig. 40, 5, 13.—
    (β).
    With gen.: studiumque iteris reprime, Att. ap. Non. 485, 8 (Trag. Rel. v. 627 Rib.):

    in pugnae studio quod dedita mens est,

    Lucr. 3, 647:

    Carthaginienses ad studium fallendi studio quaestus vocabantur,

    Cic. Agr. 2, 35, 95:

    efferor studio patres vestros videndi,

    id. Sen. 23, 83:

    quid ego de studiis dicam cognoscendi semper aliquid atque discendi?

    id. Lael. 27, 104; so,

    discendi,

    id. Rep. 1, 8, 13; 1, 22, 36 al.:

    doctrinae,

    id. Rosc. Am. 16, 46; id. Balb. 1, 3:

    dicendi,

    id. de Or. 2, 1, 1:

    scribendi,

    id. Arch. 3, 4:

    nandi,

    Tac. H. 4, 12:

    scribendi,

    Plin. Ep. 1, 13, 5: vitae studium, way of life, Afran. ap. Non. 498, 15:

    studium armorum a manibus ad oculos translatum,

    Plin. Pan. 13, 5.—
    (γ).
    With ad (usu. to avoid multiplying genitives):

    ea res studia hominum adcendit ad consulatum mandandum Ciceroni,

    Sall. C. 23, 5:

    studium ad frugalitatem multitudines provocavit,

    Just. 20, 4, 7.—
    II.
    In partic.
    A.
    Zeal for any one; good-will, affection, attachment, devotion, favor, kindness, etc. (cf.:

    officium, favor): tibi profiteor atque polliceor eximium et singulare meum studium in omni genere officii,

    Cic. Fam. 5, 8, 4:

    studium et favor,

    id. Rosc. Com. 10, 29; Suet. Vit. 15:

    studio ac suffragio suo viam sibi ad beneficium impetrandum munire,

    Cic. Agr. 2, 7, 17:

    Pompeius significat studium erga me non mediocre,

    id. Att. 2, 19, 4:

    suum infelix erga populum Romanum studium,

    Liv. 3, 56, 9; cf.:

    omne suum erga meam dignitatem studium,

    Cic. Dom. 56, 142:

    studium in aliquem habere,

    id. Inv. 2, 34, 104:

    Gaditani ab omni studio sensuque Poenorum mentes suas ad nostrum imperium nomenque flexerunt,

    id. Balb. 17, 39:

    studium suum in rempublicam,

    Sall. C. 49, 5:

    studium in populum Romanum,

    Tac. A. 4, 55:

    studiis odiisque carens,

    Luc. 2, 377:

    putabatur et Marius studia volgi amissurus,

    Sall. J. 84, 3:

    aliquid studio partium facere,

    party spirit, partisanship, Cic. Verr. 2, 1, 13, § 35:

    for which simply studium: quo minus cupiditatis ac studii visa est oratio habere, eo plus auctoritatis habuit,

    Liv. 24, 28:

    senatus, in quo ipso erant studia,

    party efforts, Tac. A. 14, 42:

    ultio senatum in studia diduxerat,

    id. H. 4, 6.—
    B.
    Application to learning or studying, study; in the plur., studies (very freq.; also in Cic.; cf.:

    studeo and studiosus): pabulum studii atque doctrinae,

    Cic. Sen. 14, 49:

    (eum) non solum naturā et moribus, verum etiam studio et doctrinā esse sapientem,

    id. Lael. 2, 6:

    semper mihi et doctrina et eruditi homines et tua ista studia placuerunt,

    id. Rep. 1, 17, 29:

    studia exercere,

    id. Fam. 9, 8, 2:

    studia Graecorum,

    id. Rep. 1, 18, 30:

    illum se et hominibus Pythagoreis et studiis illis dedisse,

    id. ib. 1, 10, 16:

    relinque te studiis,

    Plin. Ep. 1, 9, 7:

    studia ad voluptatem exercere,

    id. ib. 6, 8, 6:

    famam ex studiis petere,

    id. ib. 6, 11, 3; Tac. A. 16, 4; Sen. Cons. ad Polyb. 18 (36), 1: studia graviora iracundis omittenda sunt, id. Ira, 3, 9, 1; cf.:

    studiis annos septem dedit,

    Hor. Ep. 2, 2, 82:

    si non Intendes animum studiis,

    id. ib. 1, 2, 36: o seri studiorum! i. e. opsimatheis, id. S. 1, 10, 21.—Hence,
    2.
    Transf.
    (α).
    The fruits of study, works (post-class.):

    flagitante vulgo ut omnia sua studia publicaret,

    Tac. A. 16, 4.—
    (β).
    A place for study, a study, school (late Lat.):

    philosophum (se egit) in omnibus studiis, templis, locis,

    Capitol. M. Aurel. 26; Cod. Th. 14, 9, 3.

    Lewis & Short latin dictionary > studium

  • 2 capessō

        capessō īvī or iī, ītūrus, ere, desid.    [capio], to seize eagerly, snatch at, lay hold of: cibum dentibus: arma, V.: principium libertatis capessendae. —Of places, to strive to reach, betake oneself to, repair to, resort to: medium locum: turrīs, V.— Fig., to take hold of with zeal, take up, take in hand, undertake, enter upon, engage in, execute, manage: bellum, L.: pugnam manu, Ta.: iussa, to execute, V.: recta capessens, with upright purpose, H.: partem decoris, L.: magistratūs, Ta.: audacia ad pericula capessenda, facing, L.: capessere rem p., to enter political life.
    * * *
    capessere, capessivi, capessitus V TRANS
    grasp, take, seize eagerly; undertake, manage; pursue w/zeal; carry out orders

    Latin-English dictionary > capessō

  • 3 navo

    nāvo, āvi, ātum, 1, v. a. [navus], to do, perform, or accomplish a thing with zeal and diligence (class.):

    nemo est tam afflictus, quin possit navare aliquid et efficere,

    Cic. Fam. 6, 1, 7: navare operam alicui, to come to one's assistance, to serve or assist one:

    utinam potuissem tibi operam meam studiumque navare,

    id. ib. 15, 12, 2:

    operam rei publicae,

    id. ib. 10, 25, 2; cf. id. Att. 1, 17, 4:

    jam mihi videor navāsse operam, quod huc venerim,

    to have succeeded in my endeavors, id. de Or. 2, 7, 26:

    fortiter in acie navare operam,

    to act vigorously, Liv. 7, 16; 28, 35:

    navandae operae avidior,

    Tac. A. 3, 42;

    for which: opus navare,

    Val. Fl. 3, 144:

    quam vellem Bruto studium tuum navare potuisses!

    to show, exhibit, Cic. Att. 15, 4, 5; cf.:

    si suffragandi studia non navant,

    id. Q. Cic. Petit. Cons. 5, 18:

    benevolentiam,

    id. Fam. 3, 10, 3:

    bellum,

    to prosecute vigorously, Tac. H. 3, 25:

    flagitium,

    to commit, perpetrate, id. ib. 4, 59:

    rem publicam,

    to serve the state, Cic. Fam. 9, 2, 5 (dub.; B. and K. gubernare).—Hence, adv.: nā-vanter, with zeal, Cassiod. Var. 2, 23 al.

    Lewis & Short latin dictionary > navo

  • 4 contendo

    con-tendo, di, tum, 3, v. a. and n., to stretch, stretch out vigorously, to draw tight, strain.
    I.
    Lit. (rare and mostly poet.):

    arcum,

    Verg. A. 12, 815; Ov. M. 6, 286; id. R. Am. 435: tormenta, Sisen. ap. Non. p. 258, 27; Cic. Tusc. 2, 24, 57: muscipula, Lucil. ap. Non. p. 181, 31:

    tenacia vincla,

    Verg. G. 4, 412:

    ilia risu,

    Ov. A. A. 3, 285: pontem in alto, Enn. ap. Varr. L. L. 7, § 21 Müll. (Ann. v. 358 Vahl.):

    oculi contendunt se,

    Lucr. 4, 810.— Of stringed instruments, to tune by stretching the strings:

    ut in fidibus pluribus, si nulla earum ita contenta nervis sit, ut concentum servare possit,

    Cic. Fin. 4, 27, 75; cf. infra, P. a.—
    B.
    Meton.
    1.
    (Causa pro effectu.) Of weapons, to shoot, hurl, dart, throw:

    infensam hastam,

    Verg. A. 10, 521:

    tela,

    id. ib. 12, 815:

    sagittas nervo,

    Sil. 1, 323:

    telum aërias in auras,

    Verg. A. 5, 520. —
    2.
    Of places, neutr., to stretch, reach, extend:

    haec patulum vallis contendit in orbem,

    Calp. Ecl. 7, 30:

    Cappadocum gens usque ad Cyrresticam ejus regionem parte suā, quae vocatur Cataonia, contendit,

    Plin. 6, 8, 8, § 24.—
    II.
    Trop. (freq. in prose and poetry); act., to strain eagerly, to stretch, exert, to direct one's mental powers to something, to pursue or strive for earnestly; or neutr., to exert one's self, to strive zealously for something, etc.
    A.
    In gen.
    1.
    Act.
    (α).
    With acc.:

    magnum fortasse onus, verum tamen dignum, in quo omnis nervos aetatis industriaeque meae contenderem,

    Cic. Verr. 1, 12, 35; cf.:

    contendit omnis nervos Chrysippus, ut persuadeat, etc.,

    id. Fat. 10, 21:

    summas vires de palmā,

    Lucr. 4, 990:

    animum in curas,

    Ov. P. 1, 5, 11:

    quo se dira libido,

    Lucr. 4, 1043:

    tamen id sibi contendendum aut aliter non transducendum exercitum existimabat,

    Caes. B. G. 4, 17; cf.:

    id contendere et laborare, ne ea, etc.,

    id. ib. 1, 31; Cic. Verr. 2, 2, 21, § 52: et petere imperium populi et contendere honores, Varr. ap. Non. p. 259, 32.—
    (β).
    With inf., to exert one's self vigorously to do something, to apply one's self with zeal to, to go to:

    hunc locum duabus ex partibus oppugnare contendit,

    Caes. B. G. 5, 21:

    summā vi transcendere in hostium naves,

    id. ib. 3, 15:

    fugā salutem petere,

    id. ib. al.; Quint. 10, 1, 125:

    neque ego nunc hoc contendo... mutare animum, sed, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 13, § 38.—
    2.
    Neutr.:

    quantum coniti animo potes, quantum labore contendere... tantum fac ut efficias,

    Cic. Off. 3, 2, 6.— With ut:

    quántum potero voce contendam, ut populus hoc Romanus exaudiat,

    Cic. Lig. 3, 6; so,

    remis, ut eam partem insulae caperet,

    Caes. B. G. 5, 8 et saep.:

    contende quaeso atque elabora, ut, etc.,

    Cic. Q. Fr. 1, 1, 14, § 42.— Absol.:

    vociferarer et, quantum maxime possem, contenderem,

    Cic. Fl. 16, 38 al.:

    non possis oculo quantum contendere Lynceus (= collineare),

    to aim at, Hor. Ep. 1, 1, 28.—
    B.
    In partic.,
    1.
    To direct or bend one's course eagerly somewhere; or, neutr., to strive to get to a place, to seek to arrive at, to go, march, or journey hastily to, etc.
    a.
    Act.
    (α).
    With acc. (very rare):

    rectā plateā cursum suum,

    Plaut. Cist. 2, 1, 58:

    nocte unā tantum itineris,

    Cic. Rosc. Am. 34, 97.—
    (β).
    With inf. (freq.):

    Bibracte ire,

    Caes. B. G. 1, 23; so,

    ire cum his legionibus,

    id. ib. 1, 10:

    in Britanniam proficisci,

    id. ib. 4, 20:

    in provinciam reverti,

    id. ib. 3, 6 fin.:

    Dyrrhachium petere,

    Cic. Planc. 41, 97; cf.:

    proxima litora petere cursu,

    Verg. A. 1, 158; and:

    iter a Vibone Brundisium terrā petere,

    Cic. Planc. 40, 96 Wund.—
    b.
    Neutr. (so most freq.):

    in Italiam magnis itineribus,

    Caes. B. G. 1, 10; cf.:

    huc magnis itineribus,

    id. ib. 1, 38 fin.:

    huc magno cursu,

    id. ib. 3, 19:

    inde in Italiam,

    id. ib. 1, 33:

    in fines Sigambrorum,

    id. ib. 4, 18:

    in castra,

    id. ib. 4, 37:

    ex eo loco ad flumen,

    id. ib. 2, 9:

    ad Rhenum finesque Germanorum,

    id. ib. 1, 27 fin.:

    ad oppidum Noviodunum,

    id. ib. 2, 12:

    ad castra,

    id. ib. 2, 19 fin.; 3, 24 fin.:

    ad hostes,

    id. ib. 5, 9:

    ad Amanum,

    Cic. Att. 5, 20, 3: Tarentum ad Heraclidem Ponticum, Varr. ap. Non. p. 260, 19:

    Lacedaemonem,

    Nep. Cim. 3, 3:

    domum,

    Caes. B. G. 2, 24 fin. et saep.:

    ad ultimum animo,

    Cic. Mur. 31, 65; cf.:

    magna spectare atque ad ea rectis studiis contendere,

    id. Off. 2, 13, 44:

    ad summam laudem gloriamque maximis laboribus et periculis,

    id. Phil. 14, 12, 32:

    ad salutem,

    Caes. B. G. 3, 3 fin.
    2.
    ( Neutr.) To measure or try one's strength with, with weapons, by words, in action, etc.; to strive, dispute, fight, contend against, vie with; constr. with cum aliquo, contra or adversus aliquem, the dat., inter se, or absol.
    (α).
    Cum aliquo:

    neque post id tempus umquam summis nobiscum copiis hostes contenderunt,

    Caes. B. G. 5, 17 fin.; 1, 36:

    cum Sequanis bello,

    id. ib. 7, 67 fin.:

    cum eo armis,

    Cic. Att. 7, 9, 2:

    cum magnis legionibus parvā manu,

    Sall. C. 53, 3:

    cum barbaro,

    Nep. Con. 4, 3:

    cum victore,

    Hor. S. 1, 9, 42:

    mecum ingenio et arte,

    Prop. 2 (3), 24, 23 al.:

    cum eo de principatu,

    Nep. Arist. 1, 1; cf. id. Ages. 1, 4 al.:

    divitiis et sumptibus, non probitate neque industriā cum majoribus suis,

    Sall. J. 4, 7:

    humilitas cum dignitate et amplitudine,

    Cic. Rosc. Am. 47, 136.—So with acc. of neutr. pron.:

    tamenne vereris, ut possis haec contra Hortensium contendere?

    Cic. Quint. 25, 78.—
    (β).
    Contra aliquem:

    contra populum Romanum armis,

    Caes. B. G. 2, 13:

    tauri pro vitulis contra leones summā vi impetuque contendunt,

    Cic. Fin. 3, 20, 66:

    contra vim gravitatemque morbi,

    id. Phil. 9, 7, 15:

    nihil contra naturam universam,

    id. Off. 1, 31, 110; Cat. 64, 101.—
    * (γ).
    Adversus aliquem: non contendam ego adversus te, Anton. ap. Cic. Att. 14, 13, A, 2.—
    (δ).
    With dat. ( poet.):

    hirundo cycnis,

    Lucr. 3, 6:

    Homero,

    Prop. 1, 7, 3; 1, 14, 7:

    Pindaricis plectris,

    Stat. S. 1, 3, 101.—
    (ε).
    Inter se:

    hi cum tantopere de potentatu inter se multos annos contenderent,

    Caes. B. G. 1, 31, 4; 1, 5, 3:

    viribus inter se,

    Lucr. 3, 784.— Impers.:

    interim proelio equestri inter duas acies contendebatur,

    the contest was carried on, Caes. B. G. 2, 9.—
    (ζ).
    Absol.:

    proelio,

    Caes. B. G. 1, 48; 1, 50 fin.;

    3, 28 al.: magis virtute quam dolo,

    id. ib. 1, 13; Nep. Epam. 2, 5:

    translatio non habet quaestionem, de quā contendit orator, sed propter quam contendit,

    Quint. 3, 6, 72; cf. id. 6, 1, 50; 7, 9, 3 al.— Impers.:

    summo jure contenditur,

    Cic. Caecin. 23, 65:

    de his lite contenditur,

    Quint. 3, 4, 8:

    de personis judicatur, sed de rebus contenditur,

    id. 10, 5, 13.—
    * b.
    In auctions, to vie with in bidding, to bid against: is liceri non destitit;

    illi quoad videbatur ferri aliquo modo posse, contenderunt,

    Cic. Verr. 2, 3, 42, § 99.—
    3.
    ( Act.) To place together in comparison, to compare, contrast; constr. with cum, ad, the dat., or acc. only.
    (α).
    With cum: tuam iram contra cum ira Liberi, Naev. ap. Non. p. 259, 7; Caecil. ib. p. 259, 1:

    id cum defensione nostrā,

    Cic. Rosc. Am. 33, 93:

    rationem meam cum tuā ratione,

    id. N. D. 3, 4, 10; Tac. A. 4, 32 al.: suam vitam mecum, Licinius, Macer. ap. Non. p. 259, 3.—
    * (β).
    With ad: ut vim contendas tuam ad majestatem viri, Att. ap. Non. p. 259, 5 (Trag. Rel. v. 648 Rib.).—
    (γ).
    With dat.: Thestiadas Ledae, Lucil. ap. Non. p. 258, 30:

    vellera potantia Aquinatem fucum Sidonio ostro,

    Hor. Ep. 1, 10, 26; Aus. Grat. Act. 14 al.—
    (δ).
    With [p. 447] acc. only: anulum, Plaut. Fragm. ap. Non. p. 258, 29:

    ipsas causas, quae inter se confligunt,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    leges,

    id. Inv. 2, 49, 145:

    suam quaeque nobilitatem, formam, opes,

    Tac. A. 12, 1:

    vetera et praesentia,

    id. ib. 13, 3.—
    4.
    ( Act.) To demand, ask, solicit, entreat, beg earnestly, to seek to gain:

    cum a me peteret et summe contenderet, ut suum propinquum defenderem,

    Cic. Quint. 24, 77:

    verecundius a te, si quae magna res mihi petenda esset, contenderem,

    id. Fam. 2, 6, 1; so,

    ab aliquo,

    id. Verr. 2, 2, 53, § 131; id. de Or. 1, 36, 166; id. Rosc. Am. 1, 4; id. Fam. 13, 7, 3; cf.:

    a magistris de proferendo die,

    id. ib. 12, 30, 5; id. Q. Fr. 3, 1, 5, § 15:

    ne quid contra aequitatem,

    id. Off. 2, 20, 71:

    omni opere, ut, etc.,

    Suet. Dom. 2:

    magno opere, ne, etc.,

    id. Aug. 27; id. Vit. 3:

    pertinaciter,

    id. Caes. 1.—
    5.
    ( Act.) To assert, affirm earnestly, to maintain or contend energetically.
    (α).
    With acc. and inf.:

    sic ego hoc contendo, me tibi ipsi adversario cujuscumque tribus rationem poposceris redditurum,

    Cic. Planc. 19, 48; id. Sest. 50, 107; id. Arch. 7, 15:

    apud eos contendit falsa esse delata,

    Nep. Them. 7, 2; id. Epam. 8, 1:

    illud pro me majoribusque meis contendere ausim, nihil nos... scientes fuisse,

    Liv. 6, 40, 5; Quint. prooem. § 11; 1, 2, 25; Suet. Calig. 15; id. Dom. 6; Lucr. 5, 1343; Cat. 44, 4; Ov. M. 2, 855; Hor. Ep. 1, 16, 37 al.—
    (β).
    Absol. (very rare):

    si manantia corpuscula iter claudunt, ut Asclepiades contendit,

    Cels. 1, praef. § 28.—Hence, contentus, a, um, P. a.
    A.
    Lit., stretched, strained, tense, tight:

    qui jam contento, jam laxo fune laborat,

    Hor. S. 2, 7, 20:

    acies oculorum,

    Lucr. 1, 325; cf.:

    contentis oculis prosequi aliquem,

    Suet. Tib. 7:

    contentis corporibus facilius feruntur onera (opp. remissa),

    Cic. Tusc. 2, 23, 54; cf.:

    contentā cervice trahunt plaustra (boves),

    Verg. G. 3, 536:

    Placideiani contento poplite miror Proelia,

    with the knee stiffly bent, Hor. S. 2, 7, 97.—
    B.
    Trop., eager, intent:

    contenta mens fuit in eā ratione,

    Lucr. 4, 965; cf. Ov. M. 15, 515:

    et contentā voce atrociter dicere et summissā leniter,

    Cic. Or. 17, 56:

    ad tribunatum contento studio cursuque veniamus,

    id. Sest. 6, 13.— Sup.:

    contentissimā voce clamitans,

    App. M. 4, p. 147.— Adv.: con-tentē, earnestly, with great exertion, vehemently:

    pro se dicere... mittere contentius,

    Cic. Tusc. 2, 24, 57; cf.:

    acriter atque contente pro suis decretis propugnare,

    Gell. 18, 1, 2:

    contentissime clamitare, App. Flor. n. 8: contentius ambulare,

    Cic. Tusc. 5, 34, 97:

    ornamentis iisdem uti fere licebit, alias contentius, alias summissius,

    id. de Or. 3, 55, 212:

    aliquid curiose atque contente lectitare,

    Gell. 3, 3, 1.

    Lewis & Short latin dictionary > contendo

  • 5 insisto

    in-sisto, stĭti, 3, v. n., to set foot upon, to stand, tread, or press upon; constr. mostly with dat., also with in and abl. or acc., or the simple acc. (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen.
    (α).
    With dat.:

    nec desunt villae quae secutae fluminis amoenitatem margini insistunt,

    Plin. Ep. 8, 8, 6:

    ut proximi jacentibus insisterent,

    stepped upon them, Caes. B. G. 2, 27:

    alternis pedibus,

    Quint. 11, 3, 128:

    volucres metuunt insistere ramis,

    Luc. 3, 407:

    vestigiis,

    Liv. 25, 33 fin.:

    huic (saxo) institerat frustra,

    Ov. F. 5, 150:

    plantis,

    Juv. 6, 96:

    clamoso circo,

    occupy a place in, id. 9, 144.—
    (β).
    With in and abl.:

    insistebat in manu Cereris dextra simulacrum Victoriae,

    Cic. Verr. 2, 4, 49, § 110:

    cingulus australis, in quo qui insistunt,

    id. Rep. 6, 20:

    in jugo,

    Caes. B. G. 4, 33:

    ipse non insistere in terra poterat,

    Curt. 7, 7, 6.—
    (γ).
    With in and acc.:

    in sinistrum pedem,

    Quint. 11, 3, 125; cf.:

    corvus repente super galeam insistit,

    lights, Gell. 9, 11, 7.—
    (δ).
    With the simple acc.:

    plantam,

    Plaut. Cas. 4, 4, 21:

    limen,

    to step upon, to tread the threshold, Verg. A. 6, 563:

    vestigia nuda sinistri pedis,

    id. ib. 7, 690:

    primis infans vestigia plantis,

    id. ib. 11, 574:

    cineres,

    Hor. Epod. 16, 11.—
    B.
    Esp.
    1.
    To enter on or pursue a way, path, or journey:

    cum semel institerunt vestigia certa viaï,

    Lucr. 1, 407:

    huc an illuc iter,

    Plaut. Cist. 4, 2, 11:

    omnes itinera insistant sua,

    id. Capt. 4, 2, 14:

    quam insistam viam,

    Ter. Eun. 2, 3, 3; id. Phorm. 1, 4, 14; Liv. 37, 7, 8.—
    2.
    In hostile sense, to follow, pursue, press on; with dat.:

    effusis hostibus,

    Liv. 26, 44, 4:

    fugientibus,

    id. 27, 13, 4:

    contenti non institere cedentibus,

    Curt. 8, 11, 18; Nep. Eum. 4.— Pass. impers.:

    ut fracto jam Maroboduo, usque in exitium insisteretur,

    Tac. A. 2, 62.—
    II.
    Trop.
    A.
    In gen., to follow, pursue.
    (α).
    With acc.:

    viam domandi,

    Verg. G. 3, 164:

    rationem pugnae,

    plan, Caes. B. G. 3, 14, 3.—
    (β).
    With dat.:

    vestigiis laudum suarum,

    Liv. 5, 30, 2:

    honoribus,

    Plin. Ep. 4, 8, 4.—
    B.
    Esp.
    1.
    To follow up, pursue an object or enterprise; to press vigorously, apply one ' s self to:

    in dolos,

    Plaut. Mil. 2, 4, 4:

    totus et mente et animo in bellum,

    Caes. B. G. 6, 5. — With acc.:

    hoc negotium,

    Plaut. Mil. 3, 3, 54:

    manus,

    Cic. de Or. 3, 45, 176.—With dat.:

    rebus magnis,

    Tib. 4, 1, 135:

    perdomandae Campaniae,

    Tac. H. 3, 77.—
    2.
    To set about, devote one's self to, to begin with zeal; with inf.: tribuni orare dictatorem insistunt, ut, etc., Liv. 8, 35, 2:

    Appium institit sequi,

    id. 25, 19, 8; 24, 26, 11; 24, 46, 1; cf.:

    postero die ad spolia legenda foedamque spectandam stragem insistunt,

    id. 22, 51, 5:

    flagitare senatus institit Coruntum, ut,

    Cic. Fam. 10, 16, 1. — Absol.:

    sic institit ore,

    i. e. began to speak, Verg. A. 12, 47; cf.:

    sic insistit secumque corde volutat,

    i. e. to reflect, think, id. ib. 4, 533.—
    3.
    To persevere, continue, persist in; with inf.:

    credere,

    Plaut. Capt. 3, 4, 53:

    tueri,

    Nep. Att. 11.—With dat.:

    sin crudelitati insisteret,

    Tac. A. 16, 25:

    spei,

    id. H. 2, 46:

    caedibus,

    id. A. 2, 21:

    studiis,

    to pursue diligently, Quint. 1, 12, 10:

    obsidioni,

    Curt. 7, 6, 23:

    curae rerum,

    Plin. 28, 1, 1, § 2:

    funeri,

    to set forward, id. 7, 52, 53, § 177. — Absol.:

    importune,

    to persist, Cic. Ac. 2, 25, 80; Tac. A. 4, 60.—
    4.
    To press upon, urge; with dat.:

    atriensibus ut supellectilem exponant,

    Col. 12, 3, 9:

    id bellum ipsis institit moenibus,

    was at, Liv. 2, 51, 2.— Absol.:

    dilataque tempora taedae Institerant,

    were at hand, Ov. M. 9, 769:

    institit quantum potuit ut illum ex eorum manibus liberaret,

    urged, insisted, Aug. in Psa. 63, 4. —
    III.
    To press upon, repress; and hence, to halt, pause, stop, stand still:

    stellarum motus insistunt,

    Cic. N. D. 2, 40, 103:

    ut non referat pedem, insistet certe,

    id. Phil. 12, 3, 8; Tac. A. 4, 60:

    quae cum dixisset paulumque institisset,

    Cic. Fin. 5, 25, 75; id. Or. 56, 187:

    saepe accidit, ut aut citius insistendum sit, aut longius procedendum,

    id. ib. 66, 221; so, to pause in thought, hesitate, doubt:

    ille in reliquis rebus non poterit eodem modo insistere?

    Cic. Ac. 2, 33, 107; 2, 29, 94.—
    B.
    To dwell upon, delay at, treat or consider at length:

    ut si singulis insistere velim, progredi iste non possit,

    Cic. Verr. 2, 3, 74, § 172:

    insistendum ei (arbori) paulum,

    Plin. 13, 16, 30, § 100:

    profuit adsidue vitiis insistere amicae,

    Ov. R. Am. 315.

    Lewis & Short latin dictionary > insisto

  • 6 insto

    in-sto, stĭti, stātum (e. g. instaturum, Liv. 10, 36, 3:

    instaturos,

    Front. Strat. 2, 6, 10 al.), 1, v. n., to stand in or upon a thing (class.).
    I.
    Lit.
    A.
    In gen., constr. with dat., in and abl., or acc.
    (α).
    With dat.:

    jugis,

    Verg. A. 11, 529.—
    (β).
    With in and abl.: saxo in globoso, Pac. ap. Auct. Her. 2, 23, 36 (Trag. Fragm. v. 367 Rib.):

    instans in medio triclinio,

    Suet. Tib. 72.—
    (γ).
    Absol., to draw nigh, approach; to impend, threaten:

    quibus ego confido impendere fatum aliquod, et poenas jam diu debitas aut instare jam plane, aut certe jam appropinquare,

    Cic. Cat. 2, 5:

    instant apparatissimi magnificentissimique ludi,

    id. Pis. 27:

    cum illi iter instaret,

    id. Att. 13, 23:

    quidquid subiti et magni discriminis instat,

    Juv. 6, 520:

    ante factis omissis, illud quod instet, agi oportere,

    the subject in hand, Cic. Inv. 2, 11, 37. —

    Of persons: cum legionibus instare Varum,

    Caes. B. C. 2, 43.—
    (δ).
    With acc. (ante-class.):

    tantum eum instat exitii,

    Plaut. Poen. 4, 2, 96.—
    B.
    In partic., to press upon, harass, molest, menace, threaten. —With dat., acc., or absol.
    (α).
    With dat.:

    cedenti,

    Liv. 10, 36:

    vestigiis,

    id. 27, 12, 9:

    instantem regi cometen videre,

    Juv. 6, 407.—
    (β).
    With acc.:

    si me instabunt (al. mi),

    Plaut. Curc. 3, 1, 6.—
    II.
    Trop.
    A.
    To urge or press upon one, to insist; to pursue a thing (syn. urgeo):

    quamobrem urge, insta, perfice,

    Cic. Att. 13, 32, 1:

    accusatori,

    id. Font. 1:

    ille instat factum (esse),

    he insists upon the fact, Ter. And. 1, 1, 120.— To follow up eagerly, pursue; with dat. or acc.
    (α).
    With dat.:

    instant operi regnisque futuris,

    Verg. A. 1, 504:

    talibus instans monitis (parens),

    Juv. 14, 210:

    non ignarus instandum famae,

    Tac. Agr. 18.—
    (β).
    With acc., to urge forward, ply, transact with zeal or diligence: instant mercaturam, Nov. ap. Non. 212, 30 (Com. Rel. p. 223 Rib.):

    parte aliā Marti currumque, rotasque volucres Instabant,

    were hastening forward, working hard at, busily constructing, Verg. A. 8, 434: rectam viam, to go right, i. e. to be right, to hit the mark, Plaut. As. 1, 1, 40:

    unum instare de indutiis vehementissime contendere,

    Caes. B. C. 3, 17, 5; cf. Zumpt, Gram. § 385.—
    (γ).
    Absol.:

    vox domini instantis,

    Juv. 14, 63.—
    B.
    To demand earnestly, solicit, insist upon:

    satis est, quod instat de Milone,

    Cic. Q. Fr. 3, 2:

    quod profecto cum sua sponte, tum, te instante, faciet,

    at your instance, your solicitation, id. Att. 3, 15.— With inf.:

    instat Scandilius poscere recuperatores,

    Cic. Verr. 2, 3, 59, § 136.—With ut or ne:

    tibi instat Hortensius, ut eas in consilium,

    Cic. Quint. 10:

    uxor acriter tua instat, ne mihi detur,

    Plaut. Cas. 2, 5, 33; cf.:

    nunc nosmet ipsi nobis instemus, ut, etc.,

    Auct. Her. 4, 56, 69.— Impers.:

    profecto, si instetur, suo milite vinci Romam posse,

    Liv. 2, 44.—Hence, instans, antis, P. a.
    A.
    (Standing by, being near, i. e.) Present.
    1.
    In gen.:

    quae venientia metuuntur, eadem efficiunt aegritudinem instantia,

    Cic. Tusc. 4, 6, 11:

    ex controversia futuri, raro etiam ex instantis aut facti,

    id. de Or. 2, 25, 105:

    tempus,

    Auct. Her. 2, 5, 8:

    bellum,

    Cic. Phil. 11, 10, 24.—
    2.
    In partic., gram. t. t.:

    tempus, i.q. praesens tempus,

    the present tense, the present, Quint. 5, 10, 42; Charis. p. 147 P. et saep.—
    B.
    Pressing, urgent, importunate (post-Aug.):

    periculum,

    Nep. Paus. 3, 5:

    species terribilior jam et instantior,

    Tac. H. 4, 83:

    gestus acer atque instans,

    Quint. 11, 3, 92 sq.; cf.:

    argumentatio acrior et instantior,

    id. ib. §

    164: admonitio instantior,

    Gell. 13, 24, 19.— Adv.: instanter, vehemently, earnestly, pressingly:

    intente instanterque pronuntiare,

    Plin. Ep. 5, 19, 6:

    petere,

    id. ib. 5, 7, 22:

    plura acriter et instanter incipere,

    Quint. 9, 3, 30:

    dicere,

    id. 9, 4, 126.— Comp.:

    instantius concurrere,

    to fight more vehemently, Tac. A. 6, 35. — Sup.:

    instantissime desiderare,

    Gell. 4, 18.

    Lewis & Short latin dictionary > insto

  • 7 coicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > coicio

  • 8 conicio

    cōnĭcĭo (also conjĭcio and cōicio; cf. Munro ad Lucr. 2, 1061; Laber. ap. Gell. 16, 7, 5), jēci, jectum, 3, v. a. (arch. temp. perf. conjexi, Plaut. Trin. 3, 2, 99) [jacio].
    I.
    To throw or bring together, to unite, = cogo, colligo.
    A.
    Lit. (very rare):

    cum semina rerum coaluerint quae, conjecta repente, etc.,

    Lucr. 2, 1061; cf. id. 2, 1073 sq.:

    palliolum in collum,

    Plaut. Ep. 2, 2, 10; id. Capt. 4, 1, 12 (cf. id. ib. 4, 2, 9:

    collecto pallio): sarcinas in medium,

    Liv. 10, 36, 1 Weissenb. (MSS. in medio); ib. § 13; 31, 27, 7: tecta, quae conjectis celeriter stramentis erant inaedificata, Auct. B. G. 8, 5. —
    B.
    Trop.
    1.
    To throw together in speaking, to dispute, contend, discuss, manage judicially (ante-class.): verba inter sese, to bandy words, Afran. ap. Non. p. 267, 28;

    so without verba: noli, mea mater, me praesente cum patre, conicere,

    id. ib. p. 267, 30;

    p. 268, 3: causam conicere hodie ad te volo (conicere, agere, Non.),

    id. ib. p. 267, 32; cf. the law formula: ante meridiem causam coiciunto, Fragm. XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20; and Gell. 17, 2, 10.—
    2.
    Like the Gr. sumballein (v. Lidd. and Scott in h. v. III. 2.), to put together logically, connect, unite; hence (causa pro effectu), to draw a conclusion from collected particulars, to conclude, infer, conjecture (not in Quint., who very freq. employed the synon. colligo):

    aliquid ex aliquā re,

    Lucr. 1, 751; 2, 121; Nep. Eum. 2, 2; id. Timoth. 4, 2:

    annos sexaginta natus es aut plus, ut conicio,

    Ter. Heaut. 1, 1, 11:

    quid illud mali est? nequeo satis mirari, neque conicere,

    id. Eun. 3, 4, 9:

    cito conjeci, Lanuvii te fuisse,

    Cic. Att. 14, 21, 1:

    de futuris,

    Nep. Them. 1, 4:

    quam multos esse oporteret, ex ipso navigio,

    Cic. Verr. 2, 5, 28, § 71:

    conicito, possisne necne, etc.,

    Plaut. Cas. 1, 1, 6:

    tu conicito cetera, Quid ego ex hac inopiā capiam,

    Ter. Phorm. 1, 3, 15.—
    b.
    In partic., t. t. of the lang. of augury, to prophesy, foretell, divine from omens, signs ( a dream, oracle, etc.); to interpret an omen, a dream, an oracle, etc.:

    somnium huic,

    Plaut. Curc. 2, 2, 3:

    qui de matre suaviandā ex oraculo Apollinis tam acute arguteque conjecerit,

    Cic. Brut. 14, 53:

    male conjecta maleque interpretata falsa sunt, etc.,

    id. Div. 1, 52, 119; cf. id. ib. 2, 31, 66:

    num igitur quae tempestas impendeat vatis melius coniciet quam gubernator? etc.,

    id. ib. 2, 5, 12:

    bene qui coniciet, vatem hunc perhibebo optumum (transl. of a Greek verse),

    id. ib. 2, 5, 12; cf. conjectura, II., conjector, and conjectrix.—
    II.
    To throw, cast, urge, drive, hurl, put, place, etc., a person or thing with force, quickly, etc., to or towards; and conicere se, to betake, cast, or throw one's self hastily or in flight somewhere (very freq. and class. in prose and poetry).
    A.
    Lit.
    (α).
    With in:

    tela in nostros,

    Caes. B. G. 1, 26; 1, 46; Nep. Dat. 9, 5:

    pila in hostes,

    Caes. B. G. 1, 52: aliquem in carcerem, Cic. Verr. 2, 5, 7, § 17; id. Tusc. 1, 40, 96; Suet. Caes. 17:

    in vincula,

    Caes. B. G. 4, 27; Sall. C. 42, 3; Nep. Milt. 7 fin.; id. Paus. 3, 5; id. Pelop. 5, 1; Liv. 29, 9, 8, and id. 19, 2, 4 et saep.:

    in catenas,

    Caes. B. G. 1, 47 fin.; Liv. 29, 21, 2:

    in compedes,

    Suet. Vit. 12:

    in custodiam,

    Nep. Phoc. 3, 4; Gai Inst. 1, 13; Suet. Aug. 27 al.: incolas vivos constrictosque in flammam, Auct. B. Afr. 87; cf.:

    te in ignem,

    Plaut. Rud. 3, 4, 64:

    in eculeum,

    Cic. Tusc. 5, 5, 13:

    hostem in fugam,

    Caes. B. G. 4, 12:

    exercitum in angustias,

    Curt. 5, 3, 21:

    navem in portum (vis tempestatis),

    Cic. Inv. 2, 32, 98:

    serpentes vivas in vasa fictilia,

    Nep. Hann. 10, 4:

    cultros in guttura velleris atri,

    to thrust into, Ov. M. 7, 245; cf.:

    ferrum in guttura,

    id. ib. 3, 90:

    se in signa manipulosque,

    Caes. B. G. 6, 40:

    se in paludem,

    Liv. 1, 12, 10:

    se in sacrarium,

    Nep. Them. 8, 4:

    se in ultimam provinciam Tarsum usque,

    Cic. Att. 5, 16, 4:

    se in fugam,

    id. Cael. 26, 63; so,

    se in pedes,

    to take to one's heels, Ter. Phorm. 1, 4, 13 (cf.: se conferre in pedes, Enn. ap. Non. p. 518, 20, and Plaut. Bacch. 3, 1, 7; and:

    quin, pedes, vos in curriculum conicitis?

    id. Merc. 5, 2, 91):

    se intro,

    Lucil. 28, 47; Ter. Heaut. 2, 3, 36.—
    (β).
    With dat. (rare):

    alii spolia... Coniciunt igni,

    Verg. A. 11, 194:

    huic dea unum anguem Conicit,

    id. ib. 7, 347:

    facem juveni conjecit,

    id. ib. 7, 456:

    conjectaque vincula collo accipit,

    thrown about the neck, Ov. Tr. 4, 1, 83.—
    (γ).
    With ad:

    animus domicilia mutet ad alias animalium formas conjectus,

    removed, transposed, Sen. Ep. 88, 29.—
    (δ).
    With acc. alone (mostly poet.):

    magnus decursus aquaï Fragmina coniciens silvarum arbustaque tota,

    bearing down, prostrating, Lucr. 1, 284:

    jaculum,

    Verg. A. 9, 698:

    tela,

    Ov. M. 5, 42:

    cultros,

    id. ib. 15, 735:

    thyrsos,

    id. ib. 11, 28:

    venabula manibus,

    id. ib. 12, 454:

    domus inflammata conjectis ignibus,

    Cic. Att. 4, 3, 2:

    telum inbelle sine ictu,

    Verg. A. 2, 544.—
    (ε).
    With inter:

    jaculum inter ilia,

    Ov. M. 8, 412.—
    B.
    Trop., to bring, direct, turn, throw, urge, drive, force something eagerly, quickly to or towards, etc.
    (α).
    With in:

    aliquem in morbum ex aegritudine,

    Plaut. Poen. prol. 69:

    aliquem in laetitiam,

    Ter. Heaut. 2, 3, 51:

    (hostes) in terrorem ac tumultum,

    Liv. 34, 28, 3:

    in metum,

    id. 39, 25, 11:

    in periculum,

    Suet. Oth. 10:

    rem publicam in perturbationes,

    Cic. Fam. 12, 1, 1:

    aliquem in nuptias,

    Ter. And. 3, 4, 23; cf. id. ib. 3, 5, 14;

    4, 1, 43: (Catilinam) ex occultis insidiis in apertum latrocinium,

    Cic. Cat. 2, 1, 1:

    aliquem in tricas,

    Plaut. Pers. 5, 2, 18; Liv. 36, 12, 4:

    se in saginam ad regem aliquem,

    Plaut. Trin. 3, 2, 99: se mirificam in latebram, to fly to (in disputing), Cic. Div. 2, 20, 46:

    se in noctem,

    to commit one's self to the night, travel by night, id. Mil. 19, 49: se mente ac voluntate in versum, to devote or apply one's self with zeal to the art of poetry, id. de Or. 3, 50, 194:

    oculos in aliquem,

    id. Clu. 19, 54; id. Lael. 2, 9; Tac. H. 1, 17:

    orationem tam improbe in clarissimos viros,

    Cic. Sest. 18, 40:

    tantam pecuniam in propylaea,

    to throw away, squander, id. Off. 2, 17, 60; cf.:

    cum sestertium milies in culinam conjecisset (Apicius),

    Sen. Cons. Helv. 10, 9:

    culpam in unum vigilem,

    Liv. 5, 47, 10:

    crimina in tuam nimiam diligentiam,

    Cic. Mur. 35, 73:

    maledicta in ejus vitam,

    id. Planc. 12, 31: causas tenues simultatum in gregem locupletium, i. e. to cause, occasion, Auct. B. Alex. 49:

    crimen in quae tempora,

    Liv. 3, 24, 5:

    omen in illam provinciam,

    Cic. Verr. 2, 2, 6, § 18.—
    (β).
    Absol.:

    oculos,

    Cic. de Or. 2, 55, 225:

    petitiones ita conjectae (the fig. taken from aiming at a thing with weapons),

    id. Cat. 1, 6, 15: in disputando conjecit illam vocem Cn. Pompeius, omnes oportere senatui dicto audientes esse, threw out or let fall, etc., Cael. ap. Cic. Fam. 8, 4, 4.—
    * (γ).
    With sub:

    id vos sub legis superbissimae vincula conicitis,

    Liv. 4, 4, 10.—
    2.
    Of a verbal bringing forward, etc., to urge, press, treat, adduce: rem ubi paciscuntur, in comitio aut in foro causam coiciunto, XII. Tab. ap. Auct. Her. 2, 13, 20: causam coicere ad te volo, Afran. ap. Non. p. 267, 32 (Com. Rel. v. 216 Rib.):

    verba inter se acrius,

    id. ib. p. 267, 27 (Com. Rel. v. 309 ib.): is cum filio Cojecerat nescio quid de ratiunculā, id. ap. Suet. Vit. Ner. 11 (Com. Rel. v. 191 ib.).—
    3.
    To throw, place, put into, include in, etc.: eum fasciculum, quo illam (epistulam) conjeceram, Cic. Att. 2, 13, 1:

    ex illo libello, qui in epistulam conjectus est,

    id. ib. 9, 13, 7:

    conjeci id (prooemium) in eum librum, quem tibi misi,

    id. ib. 16, 6, 4:

    pluraque praeterea in eandem epistulam conjeci,

    id. ib. 7, 16, 1; cf.:

    quod multos dies epistulam in manibus habui... ideo multa conjecta sunt aliud alio tempore,

    id. Q. Fr. 3, 1, 7, § 23:

    legem in decimam tabulam,

    id. Leg. 2, 25, 64; id. Caecin. 22, 63.

    Lewis & Short latin dictionary > conicio

  • 9 comparo

    1. I.
    Lit. (rare but class.).
    A.
    In gen.:

    ut inter ignem et terram aquam deus animamque poneret, eaque inter se compararet et proportione conjungeret, ut, etc.,

    Cic. Univ. 5 med.:

    comparari postremo,

    id. ib. 5:

    ambo cum simul aspicimus, non possumus non vereri, ne male comparati sitis,

    Liv. 40, 46, 4:

    L. Volumnius cum Ap. Claudio consul est factus, priore item consulatu inter se conparati,

    id. 10, 15, 12:

    labella cum labellis,

    Plaut. As. 3, 3, 78: quin meum senium cum dolore tuo conjungam et comparem, Att. ap. Non. p. 255, 31 (Trag. Rel. v. 90 Rib.).— Hence,
    B.
    Esp. of combatants, for the usu. compono, to bring together to a contest, to match:

    ut ego cum patrono disertissimo comparer,

    Cic. Quint. 1, 2:

    cum Aesernino Samnite Pacideianus comparatus,

    id. Q. Fr. 3, 4, 2; Lucil. ap. Non. p. 257, 18:

    Scipio et Hannibal, velut ad supremum certamen comparati duces,

    Liv. 30, 28, 8:

    hunc Threci comparavit,

    Suet. Calig. 35.—
    II.
    Trop.
    A.
    To couple together in judgment.
    1.
    To count one object fully equal to another, to place on the same footing, put on an equality with (rare but class.): neminem tibi profecto hominem ex omnibus aut anteposuissem umquam aut etiam comparassem, Cic. Fragm. ap. Non. p. 256, 4; cf. Nep. Iphic. 1, 1; Liv. 28, 28, 15; Quint. 10, 1, 98; Cat. 61, 65 al.:

    cum quibus (hominibus) comparari sordidum,

    Cic. Rep. 1, 5, 9; so id. Fam. 12, 30, 7:

    et se mihi comparat Ajax?

    Ov. M. 13, 338.—
    2.
    In gen., to place together in comparison, to compare (the usu. signif. of the word in prose and poetry):

    homo quod rationis est particeps similitudines comparat,

    Cic. Off. 1, 4, 11:

    majora, minora, paria,

    id. de Or. 2, 40, 172; id. Top. 18, 68:

    metaphora rei comparatur, quam volumus exprimere,

    Quint. 8, 6, 8.—With dat.:

    equi fortis et victoris senectuti, comparat suam,

    Cic. Sen. 5, 14:

    si regiae stirpi comparetur ignobilis,

    Curt. 8, 4, 25:

    restat ut copiae copiis conparentur vel numero vel, etc.,

    Liv. 9, 19, 1:

    se majori pauperiorum turbae,

    Hor. S. 1, 1, 112:

    Periclem fulminibus et caelesti fragori comparat,

    Quint. 12, 10, 24; cf. id. 12, 10, 65:

    necesse est sibi nimium tribuat, qui se nemini comparat,

    id. 1, 2, 18:

    nec tantum inutilibus comparantur utilia, sed inter se quoque ipsa,

    id. 3, 8, 33; cf id. 3, 6, 87.—With cum and abl.:

    hominem cum homine et tempus cum tempore et rem cum re,

    Cic. Dom. 51, 130; id. Verr. 2, 4, 54, § 121:

    cum illo... ceteris rebus nullo modo comparandus es,

    id. Phil. 2, 46, 117:

    cum meum factum cum tuo comparo,

    id. Fam. 3, 6, 1; id. Off. 3, 1, 2; 2, 6, 20:

    corporis commoda cum externis et ipsa inter se corporis,

    id. ib. 2, 25, 88:

    longiorem orationem cum magnitudine utilitatis,

    id. ib. 2, 6, 20:

    victoria, quae cum Marathonio possit comparari tropaeo,

    Nep. Them. 5, 3:

    totam causam nostram cum tota adversarii causā,

    Quint. 7, 2, 22; 12, 7, 3.—With ad:

    nec comparandus hic quidem ad illum est,

    Ter. Eun. 4, 4, 14:

    sed nihil comparandi causā loquar,

    I will institute no comparison, Cic. Pis. 1, 3.— Hence,
    3.
    With rel.-clause, to reflect, consider, judge; or to prove, show, by comparing (rare): id ego semper mecum sic agito et comparo, quo pacto magnam molem minuam, Att. ap. Non. p. 256, 20:

    cum comparetur, utrum, etc.,

    Auct. Her. 2, 28, 45:

    comparando quam intestina corporis seditio similis esset irae plebis in patres, etc.,

    Liv. 2, 32, 12; cf. Tac. A. 3, 5:

    deinde comparat, quanto plures deleti sint homines, etc.,

    Cic. Off. 2, 5, 16.—
    B.
    Comparare inter se, t. t., of colleagues in office, to agree together in respect to the division of duties, to come to an agreement (freq. in Liv., esp. of the consuls, who made an arrangement between themselves in respect to their provinces):

    inter se decemviri comparabant, quos ire ad bellum, quos praeesse exercitibus oporteret,

    Liv. 3, 41, 7:

    senatusconsultum factum est, ut consules inter se provincias Italiam et Macedoniam compararent sortirenturve,

    id. 42, 31, 1; 8, 20, 3; 32, 8, 1; 33, 43, 2; 26, 8, 8;

    41, 6, 1: (consules) comparant inter se ut, etc.,

    id. 8, 6, 13; 10, 15, 12:

    ut consules sortirentur conparerentve inter se, uter, etc.,

    id. 24, 10, 2;

    of the tribunes of the people,

    id. 29, 20, 9;

    of the proprætors,

    id. 40, 47, 1.—
    C.
    (In acc. with I. B.) Si scias quod donum huic dono contra comparet, opposes to this, Ter. Eun. 2, 3, 63.—Hence, * compărātē, adv., in or by comparison, comparatively:

    quaerere (opp. simpliciter),

    Cic. Top. 22, 84.
    2.
    com-păro ( conp-), āvi, ātum, 1 (old form conparassit = comparaverit, Plaut. Ep. 1, 2, 19), v. a.
    I. A.
    Lit.:

    magnifice et ornate convivium comparat (al. apparat),

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 65; Tib. 1, 10, 42:

    sibi remedium ad magnitudinem frigorum,

    Cic. Verr. 2, 5, 10, § 26: se, to make one ' s self ready, to prepare one ' s self, id. Mil. 10, 28:

    se ad respondendum,

    id. N. D. 3, 8, 19:

    se ad iter,

    Liv. 28, 33, 1; cf. pass., id. 42, 43, 4:

    se ad omnis casus,

    Caes. B. G. 7, 79:

    insidias alicui per aliquem,

    Cic. Clu. 16, 47; cf.:

    dolum ad capiendos eos,

    Liv. 23, 35, 2:

    comparare et constituere accusationem,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2; cf.:

    comparare accusatorem filio suo,

    id. Clu. 67, 191:

    fugam,

    Caes. B. G. 4, 18: domicilium [p. 387] ibi, Liv. 1, 34, 10:

    iter ad regem,

    Nep. Alcib. 10, 3 et saep.:

    vultum e vultu,

    to adjust according to, to fashion, Plaut. Am. 3, 3, 5.—

    In the histt. freq. of preparations for war: bellum,

    Nep. Dion, 5, 1; id. Ages. 2, 4; id. Eum. 7, 1; Liv. 9, 29, 5; 32, 28, 7; Cic. Phil. 3, 1, 1 et saep.:

    arma, milites, classem,

    Liv. 42, 30, 11; cf. Nep. Milt. 4, 1; id. Dion, 4, 3; id. Dat. 4, 1 and 4; id. Hann. 3, 2; Liv. 28, 13, 1; 35, 26, 1; Suet. Tib. 25; Curt. 4, 9, 3; cf.:

    arma latroni,

    Quint. 12, 1, 1.— Pass. in mid. force:

    ita fiet ut isdem locis et ad suadendum et ad dissuadendum simus conparati,

    Auct. Her. 3, 3, 4:

    ab hoc colloquio legati Romani in Boeotiam conparati sunt,

    made ready to go, Liv. 42, 43, 4.—
    (β).
    Absol.:

    ex hac parte diligentissime comparatur,

    Cic. Fam. 16, 11, 3:

    tempore ad comparandum dato,

    Nep. Thras. 2, 2; so Liv. 35, 45, 5; 38, 12, 7.—
    (γ).
    With inf.:

    urere tecta,

    Ov. Tr. 2, 267:

    an ita me comparem, Non perpeti, etc.,

    place myself in a condition, Ter. Eun. 1, 1, 2.—
    B.
    Trop. of the arrangements of nature, of civil life, of manners, customs, etc., to arrange, appoint, ordain, establish; esp. in the pass. impers.:

    ita quoique est in aetate hominum conparatum,

    Plaut. Am. 2, 2, 5; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 94 Fleck.; Liv. 3, 68, 10:

    more majorum comparatum est,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; cf.:

    ita comparatum more majorum erat, ne, etc.,

    Liv. 39, 29, 5:

    est ita natura comparatum ut, etc.,

    Plin. Ep. 5, 19, 5:

    praetores, ut considerate fieret, comparaverunt,

    Cic. Quint. 16, 51; so Auct. Her. 4, 16, 23; Ter. Phorm. 1, 1, 7:

    jam hoc prope iniquissime comparatum est, quod in morbis, etc.,

    Cic. Clu. 21, 57:

    eis utendum censeo quae legibus conparata sunt,

    Sall. C. 51, 8.—So rarely of persons:

    sic fuimus semper comparati, ut, etc.,

    Cic. de Or. 3, 9, 32.—
    II. A.
    Prop.:

    negoti sibi qui volet vim parare, Navem et mulierem haec duo conparato,

    Plaut. Poen. 1, 2, 2:

    mihi quadraginta minas,

    id. Ep. 1, 2, 19:

    aurum ac vestem atque alia, quae opus sunt,

    Ter. Heaut. 4, 8, 15:

    pecudes carius,

    Suet. Calig. 27:

    merces,

    Dig. 13, 4, 2 fin.:

    ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,

    Ter. And. 4, 1, 4; so id. Heaut. 2, 4, 17:

    Sthenius ab adulescentio paulo studiosius haec compararat, supellectilem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Curt. 5, 6, 3:

    gemmas, toreumata, signa, tabulas,

    Suet. Caes. 47: victum et cultum humanum labore et industriā, Cic. Oecon. ap. Col. 12, praef. § 2: Suet. Calig. 22.—
    2.
    Of abstract things:

    amicitias,

    Cic. Inv. 1, 1, 1; cf. id. Fin. 1, 20, 65:

    auctoritatem sibi,

    Caes. B. G. 5, 53:

    laudes artibus,

    Cic. Fam. 2, 4, 2; id. Off. 2, 13, 45:

    tribunicium auxilium sibi,

    Liv. 9, 34, 3 al.; Hor. Epod. 2, 30.—
    B.
    Trop.: sex (tribunos) ad intercessionem comparavere, brought or gained them over to their side, Liv. 4, 48, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > comparo

  • 10 conparo

    1. I.
    Lit. (rare but class.).
    A.
    In gen.:

    ut inter ignem et terram aquam deus animamque poneret, eaque inter se compararet et proportione conjungeret, ut, etc.,

    Cic. Univ. 5 med.:

    comparari postremo,

    id. ib. 5:

    ambo cum simul aspicimus, non possumus non vereri, ne male comparati sitis,

    Liv. 40, 46, 4:

    L. Volumnius cum Ap. Claudio consul est factus, priore item consulatu inter se conparati,

    id. 10, 15, 12:

    labella cum labellis,

    Plaut. As. 3, 3, 78: quin meum senium cum dolore tuo conjungam et comparem, Att. ap. Non. p. 255, 31 (Trag. Rel. v. 90 Rib.).— Hence,
    B.
    Esp. of combatants, for the usu. compono, to bring together to a contest, to match:

    ut ego cum patrono disertissimo comparer,

    Cic. Quint. 1, 2:

    cum Aesernino Samnite Pacideianus comparatus,

    id. Q. Fr. 3, 4, 2; Lucil. ap. Non. p. 257, 18:

    Scipio et Hannibal, velut ad supremum certamen comparati duces,

    Liv. 30, 28, 8:

    hunc Threci comparavit,

    Suet. Calig. 35.—
    II.
    Trop.
    A.
    To couple together in judgment.
    1.
    To count one object fully equal to another, to place on the same footing, put on an equality with (rare but class.): neminem tibi profecto hominem ex omnibus aut anteposuissem umquam aut etiam comparassem, Cic. Fragm. ap. Non. p. 256, 4; cf. Nep. Iphic. 1, 1; Liv. 28, 28, 15; Quint. 10, 1, 98; Cat. 61, 65 al.:

    cum quibus (hominibus) comparari sordidum,

    Cic. Rep. 1, 5, 9; so id. Fam. 12, 30, 7:

    et se mihi comparat Ajax?

    Ov. M. 13, 338.—
    2.
    In gen., to place together in comparison, to compare (the usu. signif. of the word in prose and poetry):

    homo quod rationis est particeps similitudines comparat,

    Cic. Off. 1, 4, 11:

    majora, minora, paria,

    id. de Or. 2, 40, 172; id. Top. 18, 68:

    metaphora rei comparatur, quam volumus exprimere,

    Quint. 8, 6, 8.—With dat.:

    equi fortis et victoris senectuti, comparat suam,

    Cic. Sen. 5, 14:

    si regiae stirpi comparetur ignobilis,

    Curt. 8, 4, 25:

    restat ut copiae copiis conparentur vel numero vel, etc.,

    Liv. 9, 19, 1:

    se majori pauperiorum turbae,

    Hor. S. 1, 1, 112:

    Periclem fulminibus et caelesti fragori comparat,

    Quint. 12, 10, 24; cf. id. 12, 10, 65:

    necesse est sibi nimium tribuat, qui se nemini comparat,

    id. 1, 2, 18:

    nec tantum inutilibus comparantur utilia, sed inter se quoque ipsa,

    id. 3, 8, 33; cf id. 3, 6, 87.—With cum and abl.:

    hominem cum homine et tempus cum tempore et rem cum re,

    Cic. Dom. 51, 130; id. Verr. 2, 4, 54, § 121:

    cum illo... ceteris rebus nullo modo comparandus es,

    id. Phil. 2, 46, 117:

    cum meum factum cum tuo comparo,

    id. Fam. 3, 6, 1; id. Off. 3, 1, 2; 2, 6, 20:

    corporis commoda cum externis et ipsa inter se corporis,

    id. ib. 2, 25, 88:

    longiorem orationem cum magnitudine utilitatis,

    id. ib. 2, 6, 20:

    victoria, quae cum Marathonio possit comparari tropaeo,

    Nep. Them. 5, 3:

    totam causam nostram cum tota adversarii causā,

    Quint. 7, 2, 22; 12, 7, 3.—With ad:

    nec comparandus hic quidem ad illum est,

    Ter. Eun. 4, 4, 14:

    sed nihil comparandi causā loquar,

    I will institute no comparison, Cic. Pis. 1, 3.— Hence,
    3.
    With rel.-clause, to reflect, consider, judge; or to prove, show, by comparing (rare): id ego semper mecum sic agito et comparo, quo pacto magnam molem minuam, Att. ap. Non. p. 256, 20:

    cum comparetur, utrum, etc.,

    Auct. Her. 2, 28, 45:

    comparando quam intestina corporis seditio similis esset irae plebis in patres, etc.,

    Liv. 2, 32, 12; cf. Tac. A. 3, 5:

    deinde comparat, quanto plures deleti sint homines, etc.,

    Cic. Off. 2, 5, 16.—
    B.
    Comparare inter se, t. t., of colleagues in office, to agree together in respect to the division of duties, to come to an agreement (freq. in Liv., esp. of the consuls, who made an arrangement between themselves in respect to their provinces):

    inter se decemviri comparabant, quos ire ad bellum, quos praeesse exercitibus oporteret,

    Liv. 3, 41, 7:

    senatusconsultum factum est, ut consules inter se provincias Italiam et Macedoniam compararent sortirenturve,

    id. 42, 31, 1; 8, 20, 3; 32, 8, 1; 33, 43, 2; 26, 8, 8;

    41, 6, 1: (consules) comparant inter se ut, etc.,

    id. 8, 6, 13; 10, 15, 12:

    ut consules sortirentur conparerentve inter se, uter, etc.,

    id. 24, 10, 2;

    of the tribunes of the people,

    id. 29, 20, 9;

    of the proprætors,

    id. 40, 47, 1.—
    C.
    (In acc. with I. B.) Si scias quod donum huic dono contra comparet, opposes to this, Ter. Eun. 2, 3, 63.—Hence, * compărātē, adv., in or by comparison, comparatively:

    quaerere (opp. simpliciter),

    Cic. Top. 22, 84.
    2.
    com-păro ( conp-), āvi, ātum, 1 (old form conparassit = comparaverit, Plaut. Ep. 1, 2, 19), v. a.
    I. A.
    Lit.:

    magnifice et ornate convivium comparat (al. apparat),

    Cic. Verr. 2, 1, 26, § 65; Tib. 1, 10, 42:

    sibi remedium ad magnitudinem frigorum,

    Cic. Verr. 2, 5, 10, § 26: se, to make one ' s self ready, to prepare one ' s self, id. Mil. 10, 28:

    se ad respondendum,

    id. N. D. 3, 8, 19:

    se ad iter,

    Liv. 28, 33, 1; cf. pass., id. 42, 43, 4:

    se ad omnis casus,

    Caes. B. G. 7, 79:

    insidias alicui per aliquem,

    Cic. Clu. 16, 47; cf.:

    dolum ad capiendos eos,

    Liv. 23, 35, 2:

    comparare et constituere accusationem,

    Cic. Verr. 2, 1, 1, § 2; cf.:

    comparare accusatorem filio suo,

    id. Clu. 67, 191:

    fugam,

    Caes. B. G. 4, 18: domicilium [p. 387] ibi, Liv. 1, 34, 10:

    iter ad regem,

    Nep. Alcib. 10, 3 et saep.:

    vultum e vultu,

    to adjust according to, to fashion, Plaut. Am. 3, 3, 5.—

    In the histt. freq. of preparations for war: bellum,

    Nep. Dion, 5, 1; id. Ages. 2, 4; id. Eum. 7, 1; Liv. 9, 29, 5; 32, 28, 7; Cic. Phil. 3, 1, 1 et saep.:

    arma, milites, classem,

    Liv. 42, 30, 11; cf. Nep. Milt. 4, 1; id. Dion, 4, 3; id. Dat. 4, 1 and 4; id. Hann. 3, 2; Liv. 28, 13, 1; 35, 26, 1; Suet. Tib. 25; Curt. 4, 9, 3; cf.:

    arma latroni,

    Quint. 12, 1, 1.— Pass. in mid. force:

    ita fiet ut isdem locis et ad suadendum et ad dissuadendum simus conparati,

    Auct. Her. 3, 3, 4:

    ab hoc colloquio legati Romani in Boeotiam conparati sunt,

    made ready to go, Liv. 42, 43, 4.—
    (β).
    Absol.:

    ex hac parte diligentissime comparatur,

    Cic. Fam. 16, 11, 3:

    tempore ad comparandum dato,

    Nep. Thras. 2, 2; so Liv. 35, 45, 5; 38, 12, 7.—
    (γ).
    With inf.:

    urere tecta,

    Ov. Tr. 2, 267:

    an ita me comparem, Non perpeti, etc.,

    place myself in a condition, Ter. Eun. 1, 1, 2.—
    B.
    Trop. of the arrangements of nature, of civil life, of manners, customs, etc., to arrange, appoint, ordain, establish; esp. in the pass. impers.:

    ita quoique est in aetate hominum conparatum,

    Plaut. Am. 2, 2, 5; cf. Ter. Heaut. 3, 1, 94 Fleck.; Liv. 3, 68, 10:

    more majorum comparatum est,

    Cic. Rosc. Am. 53, 153; cf.:

    ita comparatum more majorum erat, ne, etc.,

    Liv. 39, 29, 5:

    est ita natura comparatum ut, etc.,

    Plin. Ep. 5, 19, 5:

    praetores, ut considerate fieret, comparaverunt,

    Cic. Quint. 16, 51; so Auct. Her. 4, 16, 23; Ter. Phorm. 1, 1, 7:

    jam hoc prope iniquissime comparatum est, quod in morbis, etc.,

    Cic. Clu. 21, 57:

    eis utendum censeo quae legibus conparata sunt,

    Sall. C. 51, 8.—So rarely of persons:

    sic fuimus semper comparati, ut, etc.,

    Cic. de Or. 3, 9, 32.—
    II. A.
    Prop.:

    negoti sibi qui volet vim parare, Navem et mulierem haec duo conparato,

    Plaut. Poen. 1, 2, 2:

    mihi quadraginta minas,

    id. Ep. 1, 2, 19:

    aurum ac vestem atque alia, quae opus sunt,

    Ter. Heaut. 4, 8, 15:

    pecudes carius,

    Suet. Calig. 27:

    merces,

    Dig. 13, 4, 2 fin.:

    ex incommodis Alterius sua ut comparent commoda,

    Ter. And. 4, 1, 4; so id. Heaut. 2, 4, 17:

    Sthenius ab adulescentio paulo studiosius haec compararat, supellectilem, etc.,

    Cic. Verr. 2, 2, 34, § 83; Curt. 5, 6, 3:

    gemmas, toreumata, signa, tabulas,

    Suet. Caes. 47: victum et cultum humanum labore et industriā, Cic. Oecon. ap. Col. 12, praef. § 2: Suet. Calig. 22.—
    2.
    Of abstract things:

    amicitias,

    Cic. Inv. 1, 1, 1; cf. id. Fin. 1, 20, 65:

    auctoritatem sibi,

    Caes. B. G. 5, 53:

    laudes artibus,

    Cic. Fam. 2, 4, 2; id. Off. 2, 13, 45:

    tribunicium auxilium sibi,

    Liv. 9, 34, 3 al.; Hor. Epod. 2, 30.—
    B.
    Trop.: sex (tribunos) ad intercessionem comparavere, brought or gained them over to their side, Liv. 4, 48, 11.

    Lewis & Short latin dictionary > conparo

  • 11 capesso

    căpesso ( căpisso, Pac. ap. Non. p. 227, 1), īvi (Sall. H. 3, 68 Dietsch; Tac. A. 15, 49), or ii (Tac. A. 12, 30: capessi, given by Diom. p. 367 P., and by Charis. ap. Prisc. p. 902 ib., but apparently erroneously; cf. Struve, p. 198, and lacesso), ītum (acc. to Prisc. l. l. part. fut. capessiturus, Tac. A. 6, 48), 3, v. desid. a. [capio].
    I.
    Lit., to seize, take, or catch at eagerly, to snatch at, lay hold of (capesso = desidero capere, Prisc. l. l.;

    rare but class.): alia animalia cibum partim oris hiatu et dentibus ipsis capessunt, partim unguium tenacitate adripiunt,

    Cic. N. D. 2, 47, 122:

    pastus,

    id. ib.:

    arma,

    Verg. A. 3, 234; Ov. M. 11, 378.—
    B.
    Of relations of place, to strive to reach a place or limit, to betake one ' s self to, to go to, to repair or resort to; constr. usu. with acc.; ante-class. [p. 283] also capere se in or ad aliquem locum.
    (α).
    With acc.:

    omnes mundi partes undique medium locum capessentes nituntur aequaliter,

    Cic. N. D. 2, 45, 115:

    superiora capessere,

    id. Tusc. 1, 18, 42:

    Melitam,

    id. Att. 10, 9, 1:

    Italiam,

    Verg. A. 4, 346:

    turris,

    id. ib. 11, 466:

    montem,

    Val. Fl. 4, 316:

    aethera,

    Sil. 4, 480.—
    (β).
    Se in or ad aliquem locum:

    quam magis te in altum capessis, tam aestus te in portum refert,

    Plaut. As. 1, 3, 6:

    nunc pergam... me domum capessere,

    id. Am. 1, 1, 106; Titin. ap. Serv. ad Verg. A. 4, 346.—
    (γ).
    With adverb. dat.:

    quo nunc capessis te,

    Plaut. Bacch. 1, 2, 5; id. Rud. 1, 2, 89; 1, 2, 83.—
    II.
    Trop.
    A.
    To take hold of any thing with zeal, to take upon one ' s self, take in hand, to undertake, enter upon, engage in, execute, manage (the most usu. signif.; cf. I. A.): Pac. ap. Non. p. 227, 1:

    nunc ad senem cursum capessam,

    Plaut. Capt. 4, 1, 9:

    viam,

    Liv. 44, 2, 8:

    alicujus imperia,

    Plaut. Trin. 2, 2, 23:

    jussa,

    to perform, execute, Verg. A. 1, 77; Plaut. Aul. 4, 1, 4; so, capessere rem publicam, to undertake affairs of state, to engage in public affairs, administer (differing, by the idea of zealous co-operation and activity, from accedere ad rem publicam, which designates merely the entering upon a public office or duty), Cic. Sest. 6, 14; id. de Or. 3, 29, 112; id. Att. 1, 17, 10; 16, 7, 7; Sall. C. 52, 5; id. J. 85, 47; Nep. Them. 2, 1; Liv. 3, 69, 5; Tac. A. 1, 24; 12, 41; 16, 26; id. H. 4, 5; 4, 39; Suet. Tib. 25; Quint. 12, 3, 1:

    civitatem,

    Plin. Pan. 39, 5:

    orbem terrae,

    Tac. A. 11, 34; 12, 5:

    magistratus,

    id. Agr. 6:

    imperium,

    id. A. 13, 4; 14, 26:

    vigintiviratum,

    id. ib. 3, 29:

    provincias,

    id. ib. 6, 27:

    officia in republică,

    id. ib. 6, 14 Halm:

    curas imperii,

    Plin. Pan. 66, 2:

    laborem cum honoribus,

    Sall. H. 1, 48, 9 Dietsch:

    bellum,

    Liv. 26, 25, 5:

    pugnam,

    to commence, id. 2, 6, 8; 10, 5, 4; Tac. A. 12, 30; id. H. 3, 16; 5, 17:

    proelium,

    Just. 2, 12:

    partem belli,

    Liv. 31, 28, 4:

    partem pugnae,

    id. 26, 5, 15:

    fugam,

    to take to flight, id. 1, 25, 7:

    principium facinoris,

    Tac. A. 15, 49:

    inimicitias,

    id. ib. 5, 11:

    noctem in castris tutam et vigilem,

    to pass, id. ib. 4, 48:

    divorsa,

    Sall. H. 3, 68 Dietsch:

    tuta et salutaria,

    to adopt, Tac. A. 15, 29:

    parata,

    id. ib. 6, 37:

    meliora,

    id. ib. 6, 48 et saep.:

    libertatem,

    Sall. H. 3, 61, 2 Dietsch; Cic. Phil. 10, 9, 19: recta, * Hor. S. 2, 7, 7.—
    2.
    Esp., to lay hold of with the mind, to comprehend, understand:

    in capessendis naturae sensibus,

    Gell. 12, 1, 11.—
    B.
    To betake one ' s self to, enter upon (cf. I. B.):

    quam (filius) se ad vitam et quos ad mores praecipitem inscitus capessat,

    Plaut. Bacch. 4, 10, 2.—
    2.
    With the idea of completed action, to attain to, to reach a person or thing: neque (te) posse corde capessere, Enn. ap. Cic. Div. 1, 20, 40 (Ann. v 44 Vahl.).

    Lewis & Short latin dictionary > capesso

  • 12 ārdeō

        ārdeō sī, sus, ēre    [3 AR-], to be on fire, burn, blaze, be burned: septem tabernae arsere, L.: arsuras comas obnubit, V.: hospes Paene arsit, H.: arsuri ignibus artūs, O.—Fig., to flash, sparkle, shine: ardebant oculi.—Of colors: Tyrio murice laena, V. — Of passion, etc., to burn, glow, be inflamed, be afire: cum furor arderet Antonii: inplacabilis ardet, V.: amore: iracundiā, T.: cum bello Italia arderet: irā, L.: in illum odia civium ardebant: furore, L.: studiis equorum, with zeal for racing, H.: animi ad ulciscendum ardebant, were full of fury, Cs.: in arma magis, V.—Poet., with inf, to desire ardently: ruere utroque, O.— Esp., to be afire with love, burn with love: captis mentibus, O.: non aliā magis, H. — Poet., with acc: Alexin, V.: adulteri Crines, H.
    * * *
    ardere, arsi, arsus V
    be on fire; burn, blaze; flash; glow, sparkle; rage; be in a turmoil/love

    Latin-English dictionary > ārdeō

  • 13 capto

    capto, āvi, ātum, 1, v. freq. act. [capio].
    I.
    Prop., to strive to seize, lay hold of a thing with zeal, longing, etc., to catch at, snatch, chase, etc.:

    (syn. aucupor, venor): Tantalus a labris sitiens fugientia captat Flumina,

    Hor. S. 1, 1, 68; so id. ib. 1, 2, 108; Ov. M. 3, 432; 10, 42; cf.:

    aquam hianti ore,

    Curt. 4, 16, 12; and:

    imbrem ore hianti,

    id. 4, 7, 14:

    laqueo volucres, harundine pisces,

    Tib. 2, 6, 23; Verg. G. 1, 139; Hor. Epod. 2, 36; Ov. M. 8, 217; cf.:

    (meretrices) occurrebant amatoribus: Eos captabant,

    Plaut. Ep. 2, 2, 31:

    muscas,

    Suet. Dom. 3:

    modo cervicem, modo crura,

    Ov. M. 9, 37:

    collum,

    id. ib. 3, 428:

    patulis naribus auras,

    Verg. G. 1, 376; Ov. M. 7, 557; 4, 72:

    plumas ore,

    id. ib. 8, 198:

    umbras et frigora,

    Verg. E. 2, 8; cf. id. ib. 1, 53:

    auribus aëra,

    to catch the breeze, id. A. 3, 514:

    captata Hesperie,

    watched, sought for, Ov. M. 11, 768.—
    II.
    Figuratively.
    A.
    In gen., to strive after, long for, desire earnestly, try or seek to obtain (syn.: consector, appeto, aucupor;

    class.): sermonem,

    to watch, listen to, Plaut. Cas. 2, 8, 8; cf. Ter. Phorm. 5, 6, 29:

    sonitum aure admota,

    Liv. 38, 7, 8;

    solitudines,

    Cic. Tusc. 3, 26, 63:

    quid consili,

    to adopt, Plaut. As. 2, 2, 91; Ter. And. 1, 1, 143; 2, 4, 1:

    assensiones alicujus,

    Cic. Inv. 1, 31, 51:

    plausus,

    to covet, id. Pis. 25, 60:

    misericordiam,

    id. Phil. 2, 34, 86; id. Inv. 1, 55, 106:

    voluptatem,

    id. Fin. 1, 7, 24 (opp. praeterire):

    risus,

    to provoke, strive to excite, id. Tusc. 2, 7, 17; Quint. 6, 3, 26; Phaedr. 1, 29, 1:

    favorem,

    Quint. 6, 1, 25; Suet. Tib. 57: nomen imperatorium, D. Brut. ap. Cic. Fam. 11, 4:

    incerta pro certis,

    Sall. C. 20, 2; cf.:

    nubes et inania,

    Hor. A. P. 230:

    libertatis auram,

    Liv. 3, 37, 1; cf.:

    auram incertae famae,

    Curt. 4, 5, 8:

    occasionem,

    to watch for, Liv. 38, 44, 3; Suet. Caes. 7:

    tempus rei,

    Quint. 4, 2, 70; Liv. 4, 36, 3:

    tempestates,

    id. 5, 6, 4:

    brevitatem,

    Quint. 10, 1, 32:

    elegantiam actoris,

    id. 11, 3, 184:

    leporem propositionum ac partitionum,

    id. 11, 1, 53:

    solas sententias multas,

    id. 8, 5, 30:

    auctoritatem contemptu ceterorum,

    id. 12, 3, 12; 9, 2, 98; cf. id. 11, 3, 142:

    vox non captata, sed velut oblata,

    id. 9, 3, 73. —With inf. as object:

    prendique et prendere captans,

    Ov. M. 10, 58:

    laedere aliquem,

    Phaedr. 4, 8, 6:

    opprimere,

    id. 5, 3, 2:

    acquirere voluptates,

    Col. 8, 11, 1.—

    With a clause as object: cum, an marem editura esset variis captaret (i. e. magno studio quaereret) ominibus,

    Suet. Tib. 14.—
    B.
    In partic.
    1.
    (Acc. to capio, II. 2.) To seek to catch or take one in a crafty manner, to lie in wait for, seek to entrap, to entice, allure (constr. quem, quod, quem cujus rei, cum quo, inter se, or absol.):

    magnum hoc vitium vino'st: Pedes captat primum, luctator dolosu'st,

    Plaut. Ps. 5, 1, 6; cf.

    captatio: quā viā te captent, eādem ipsos capi?

    Ter. Hec. 1, 1, 16:

    tu si me impudicitiae captas, capere non potes,

    Plaut. Am. 2, 2, 189; 1, 1, 266; 2, 2, 163; id. Men. 4, 2, 83:

    astutemihi captandum'st cum illoc,

    id. Most. 5, 1, 21:

    quid ad illum qui te captare vult, utrum tacentem irretiat te an loquentem?

    Cic. Ac. 2, 29, 94:

    est quiddam quod suā vi nos adliciat ad sese, non emolumento captans aliquo, sed trahens suā dignitate,

    id. Inv. 2, 52, 157:

    hostem insidiis,

    Liv. 2, 50, 3:

    inter se,

    id. 44, 24, 8; 44, 25, 12: verba ( to interpret sophistically; cf. captio), Dig. 10, 4, 19.— Absol.: contra est eundum cautim et captandum mihi, Att. ap. Non. p. 512, 12; p. 512, 50: in colloquiis insidiari [p. 289] et captare, Liv. 32, 33, 11 ( = captionibus uti, studere fallere).—Hence,
    2.
    A standing expression, to practise legacy - hunting, to hunt for legacies (aliquem or aliquod):

    testamenta senum,

    Hor. S. 2, 5, 23; cf.

    hereditatem,

    Dig. 29, 6, 1:

    homines,

    Petr. 116, 6; Mart. 6, 63; Plin. Ep. 2, 20, 7; 4, 2, 2; Juv. 16, 56 al.; cf. captator and captatorius.—
    3.
    To take up, begin, of discourse:

    ubi captato sermone diuque loquendo ad nomen venere Jovis,

    Ov. M. 3, 279.

    Lewis & Short latin dictionary > capto

  • 14 certamen

    certāmen, ĭnis, n. [id.], a contest, struggle, strife, whether friendly or hostile, physical or intellectual; most freq. of a pugilistic contest of any kind; but also of contention in war.
    I.
    A contest, struggle in games or otherwise.
    A.
    Lit.:

    videmusne apud quos eorum ludorum, qui gymnici nominantur, magnus honos sit, nullum ab iis, qui in id certamen descendant, devitari dolorem?

    Cic. Tusc. 2, 26, 62; cf. id. de Or. 2, 78, 317:

    Hac celebrata tenus sancto certamina patri,

    Verg. A. 5, 603; cf. Ov. M. 1, 446:

    luctandi,

    Quint. 12, 2, 12:

    saliendi,

    id. 10, 3, 6:

    citharoedorum,

    id. 4, 1, 2:

    sacra,

    id. 2, 8, 7 Spald.:

    quinquennale triplex, musicum, gymnicum, equestre,

    Suet. Ner. 12; cf. id. Vit. 4; id. Dom. 4:

    bijugum,

    Verg. A. 5, 144:

    quadrigarum,

    Suet. Claud. 21:

    pedum,

    Ov. M. 12, 304:

    cursus,

    id. ib. 7, 792;

    10, 560: disci,

    id. ib. 10, 177:

    Veneris,

    id. Am. 2, 10, 29 et saep.—
    2.
    Meton., poet., the object contended for, the prize, Ov. M. 13, 129:

    pecoris magistris Velocis jaculi certamina ponit in ulmo,

    Verg. G. 2, 530 Heyne.—
    B.
    Trop., a rivalry, contest, struggle, emulation, etc.:

    certamen honestum (Stoicorum et Peripateticorum),

    Cic. Fin. 2, 21, 68:

    est mihi tecum pro aris et focis certamen,

    id. N. D. 3, 40, 94:

    est alicui certamen cum aliquo de principatu,

    Nep. Them. 6, 3: certamen honoris et gloriae. Cic. Lael. 10, 34; cf. id. Off. 1, 12, 38; Sall. J. 41, 2; Quint. 10, 5, 5:

    bona ratio cum perditā confligit. In ejus modi certamine ac proelio,

    Cic. Cat. 2, 11, 25:

    pugna forensium certaminum,

    id. 5, 12, 22:

    eloquentiae inter juvenes,

    Quint. 2, 17, 8:

    verborum linguaeque,

    Liv. 10, 22, 6:

    laboris ac periculi,

    id. 28, 19, 14:

    amicitiae, benevolentiae,

    id. 37, 53, 7:

    bonae artis ac virtutis,

    id. 37, 54, 19:

    irarum,

    id. 1, 7, 2; cf. id. 3, 39, 3:

    conferendi (pecuniam),

    id. 4, 60, 8:

    patrum animos certamen regni ac cupido versabat,

    id. 1, 17, 1; cf. id. 21, 31, 6:

    leti (inter mulieres Indas),

    Prop. 3 (4), 13, 19:

    diu magnum inter mortales certamen fuit, vine corporis an virtute animi, etc.,

    Sall. C. 1, 5; cf. Tib. 4, 1, 37.—Rarely with gen. of adversary:

    si in virtutis certamen venerint ( = cum virtute),

    Cic. Fin. 5, 24, 71 Madv. ad loc.— Poet.:

    mite vini,

    a drinking bout, Tib. 3, 6, 11.—Also poet.: certamina ponere, syn. with certamina instituere = agôna protithenai, to order, arrange a fight or contest, Verg. A. 5, 66; 8, 639; cf. id. G. 2, 530 Wagn.—Of inanimate things:

    Arboribusque datumst variis exinde per auras Crescendi magnum inmissis certamen habenis,

    Lucr. 5, 787.—
    II. A.
    Subject. (diff. from the objective; cf.:

    proeliam, pugna, bellum, etc.): horrida Romuleum certamina pango duellum,

    Enn. Ann. 1, 1; 1, 476; 2, 6; 5, 1295; Planc. ap. Cic. Fam. 10, 18, 2; Lucr. 4, 844; Ov. M. 12, 180; Liv. 36, 19, 13:

    aeterno certamine proelia pugnasque edere,

    Lucr. 2, 117:

    fit proelium acri certamine,

    Hirt. B. G. 8, 28; cf.:

    proelii certamen,

    id. B. Alex. 16:

    certamine,

    with zeal, emulously, earnestly, Verg. A. 5, 197; Curt. [p. 320] 9, 4; Sil. 10, 536; cf.:

    nec magni certaminis ea dimicatio fuit,

    not severe, Liv. 21, 60, 7. —
    B.
    Object., = proelium, pugna, etc.:

    vario certamine pugnatum est,

    Caes. B. C. 1, 46:

    erat in celeritate omne positum certamen, utri, etc.,

    id. ib. 1, 70:

    bella atque certamina,

    Sall. C. 33, 5:

    ubi res ad certamen venit,

    id. J. 13, 4:

    in certamine ipso,

    Liv. 2, 44, 11:

    navalia,

    a naval engagement, sea-fight, id. 31, 14, 4:

    classicum,

    Vell. 2, 85, 2:

    saevit medio in certamine Mavors,

    Verg. A. 8, 700 et saep.—Hence.
    C.
    In the postAug. histt. for war in gen., Flor. 1, 20; Eutr. 1, 16; Just. 7, 2, 6; 7, 6, 6.

    Lewis & Short latin dictionary > certamen

  • 15 zelotes

    one who is jealous; who loves with jealously (God); who loves with zeal (Ecc)

    Latin-English dictionary > zelotes

  • 16 nāvō

        nāvō āvī, ātus, āre    [navus], to do zealously, perform diligently, accomplish, effect, prosecute: operam, Cs.: tibi operam meam studiumque, render assistance: iam mihi videor navasse operam, quod huc venerim, to have succeeded in: fortiter in acie navare operam, act vigorously, L.: Bruto studium tuum: bellum, Ta.
    * * *
    navare, navavi, navatus V

    Latin-English dictionary > nāvō

  • 17 ambienter

    eagerly, with zeal

    Latin-English dictionary > ambienter

  • 18 capesco

    capescere, capescivi, capescitus V TRANS
    grasp, take; undertake, manage; pursue with zeal; carry out orders; (=capesso)

    Latin-English dictionary > capesco

  • 19 navanter

    Latin-English dictionary > navanter

  • 20 adsector

    as-sector ( ads-, Kayser, Halm, K. and H.), ātus, 1, v. dep. a.
    I.
    To attend one with zeal, eagerness, etc., to accompany, follow, wait upon, be in attendance upon (esp. of the friends of candidates for office): cum aedilitatem P. Crassus peteret, eumque major natu, etiam consularis, Ser. Galba adsectaretur, * Cic. de Or. 1, 56, 239:

    studia adulescentulorum in suffragando, in adsectando mirifice et magna et honesta sunt,

    Q. Cic. Petit. Cons. 8 fin.:

    cum adsectaretur: Num quid vis? occupo,

    Hor. S. 1, 9, 6:

    omnis inferioris Germaniae miles Valentem adsectabatur,

    Tac. H. 2, 93 fin.; id. A. 6, 19; id. Or. 2:

    cum celebritatem adsectarentur adulescentium scholae,

    Plin. 33, 12, 54, § 152; Suet. Caes. 19.—
    II.
    In jurid. Lat.: feminam, to follow a woman (considered as a wrong), Dig. 47, 10, 15, § 22.
    Pass.: adsectari se omnes cupiunt: adsectari passive, akoloutheisthai, Enn. ap. Prisc. p. 792 P.

    Lewis & Short latin dictionary > adsector

См. также в других словарях:

  • Zeal — eal (z[=e]l), n. [F. z[ e]le; cf. Pg. & It. zelo, Sp. zelo, celo; from L. zelus, Gr. ?, probably akin to ? to boil. Cf. {Yeast}, {Jealous}.] [1913 Webster] 1. Passionate ardor in the pursuit of anything; eagerness in favor of a person or cause;… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • zeal — noun ADJECTIVE ▪ great ▪ excessive ▪ crusading, ideological (esp. AmE), missionary, reforming (esp. BrE), religious, revolutionary …   Collocations dictionary

  • Zeal — • From delos, a derivative of deo to boil , to throb with heat Catholic Encyclopedia. Kevin Knight. 2006. Zeal     Zeal     † …   Catholic encyclopedia

  • Zeal (web) — Zeal was a volunteer built web directory, first appearing in 1999, and then acquired by LookSmart in October 2000 for $20 million. Zeal combined the work of Looksmart s paid editors with that of volunteers who profiled websites and placed them in …   Wikipedia

  • zeal — [zi:l] n [U] [Date: 1300 1400; : Late Latin; Origin: zelus, from Greek zelos] eagerness to do something, especially to achieve a particular religious or political aim religious/revolutionary/missionary etc zeal ▪ He approached the job with… …   Dictionary of contemporary English

  • zeal — [[t]zi͟ːl[/t]] N UNCOUNT Zeal is great enthusiasm, especially in connection with work, religion, or politics. ...his zeal for teaching... Mr Lopez approached his task with a religious zeal …   English dictionary

  • ZEAL, Sir William Austin (1830-1912) — politician son of Thomas Zeal, was born at Westbury, Wiltshire, England, on 5 December 1830. He was educated privately, obtained his diploma as a surveyor and engineer, and came to Melbourne in 1852. He was employed as an engineer in charge of… …   Dictionary of Australian Biography

  • with a will — adverb : with willingness and zeal : earnestly, energetically, heartily went to work with a will to qualify himself H.E.Scudder * * * with a will Heartily and energetically • • • Main Entry: ↑will * * * energetically and resolutely …   Useful english dictionary

  • With a will — Will Will, n. [OE. wille, AS. willa; akin to OFries. willa, OS. willeo, willio, D. wil, G. wille, Icel. vili, Dan. villie, Sw. vilja, Goth wilja. See {Will}, v.] [1913 Webster] 1. The power of choosing; the faculty or endowment of the soul by… …   The Collaborative International Dictionary of English

  • with bells on — adverb : in full party dress and spirits : with readiness and zeal : in full force : with clear superiority * * * informal enthusiastically everybody s waiting for you with bells on …   Useful english dictionary

  • Zeal — This unusual and interesting name is of Anglo Saxon origin, and is one of the patronymic forms of the surname Seal, which is a good example of that fascinating group of early English surnames that were gradually created from the habitual use of… …   Surnames reference

Поделиться ссылкой на выделенное

Прямая ссылка:
Нажмите правой клавишей мыши и выберите «Копировать ссылку»